پاورپوینت درس دوم منطق دهم رشته انسانی و معارف اسلامی (pptx) 10 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 10 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
به نام خدا
درس دوم
چگونه تعریف می کنیم؟
در درس گذشته خواندیم که فکر کردن ذاتی انسان است و از او جدا نمی گردد
.
همچنین میتوانیم
تفکر
خودرا آن
چنان سامان دهیم که
کمتردچاراشتباه شویم. اکنون
می خواهیم بدانیم فکر کردن
چیست و
به چه کاری تفکر
میگوییم؟
چگونه تعریف می کنیم؟
تفکر، برای رسیدن به دانش و شناخت است. انسان، فکر
میکند
و با فکر کردن
به شناخت
های جدید می رسد و علم خود را توسعه می دهد. علم در
اصطلاح منطق
به
دو دسته
ی کلی تقسیم می شوند
:
1. تصور:
تصور یک مفهوم، کاری نداریم که آن مفهوم واقعیت دارد یا ندارد؛
دراین
حالت به
همان تصور
می اندیشیم و درباره ی واقعیت داشتن یا نداشتن آن یا ارتباط آن با سایر
موجودات سخنی
و جمله ای
نمیگوییم.البته میتوانیم بپرسیم
که
آن مفهوم چیست و چه معنایی
دارد.کاری
که برای
رسیدن
به چیستی یک مفهوم
ویک
تصور انجام
می دهیم« تعریف» نام دارد.
چگونه تعریف می کنیم؟
2. تصدیق:
در تصدیقات، حکم و قضاوت وجود دارد.گاهی به جای کلمه ی«تصدیق» از کلمات دیگری مانند«قضیه» و «جمله» نیز استفاده می کنیم. انسان برای رسیدن به یک تصدیق جدید، باید تفکر کند. این حالت از تفکر «استدلال» نامیده میشود
.
پس
انسان در فعالیت فکری خود، یکی از دو کار زیر را انجام می دهد:
یا یک مفهوم
را«تعریف
»
می
کند.
یا
برای رسیدن به یک حکم و تصدیق و
قضیه،
«استدلال»
می
نماید.
مباحث علم منطق در تشریح همین دو کارکرد اصلی است
.
هدف
منطق آن است که شیوه ی درست اندیشیدن را به ما بیاموزد، به معنی آن است که درست تعریف کردن و درست استدلال کردن را نشان دهد.
چگونه تعریف می کنیم؟
تعریف
اگر به ذهن خود مراجعه کنید، و با هوشیاری موضوع را پیگیری نمایید،
خواهید
دید
که ذهن، با قواعدی خاص، عمل تعریف را انجام می دهد
.
درعلم
منطق، به مفهومی که می خواهیم آن را تعریف
کنیم
«
مُعَرَّف»
و به آن مفاهیمی
که
به کمک آ نها تعریف
میکنیم
«
مُعَرِّف
»
میگویند
.
چگونه تعریف می کنیم؟
قواعد تعریف
حال بیایید کاری را که ارسطو کرد، شما هم انجام دهید. او تلاش کرد تا طرز کار
طبیعی ذهن در هنگام تعریف کردن را شناسایی کند و قواعد آن را به دست آورد.
او کشف کرد
که ما در موقع تعریف کردن قواعد زیر را رعایت می
کنیم:
از
مفاهیم
وکلماتی
استفاده
میکنیم
که برای مخاطب
روشن باشد.به
هیچ وجه
نمیتوانیم
کلماتی را
به کار
ببریم که از آن چه قصد
تعریفش را
داریم
(معرَّف) مبهم تر باشد.
از مفاهیمی استفاده می کنیم که با مفهوم مجهول ما ارتباط داشته باشد.
درتعریف
، نمی توان از مفاهیم
بی ارتباط
بهره
برد.
چگونه تعریف می کنیم؟
3. مفاهیمی
که درتعریف به کار میبریم، به گونه ای هستند که همه یا بخشی ازمحتوای درونی، یعنی حقیقت و ماهیت مفهوم مجهول رادربر میگیرند.درغیر این صورت، هرگز نمیتوانیم تعریف دقیقی ارائه دهیم و مجهول خود را روشن نماییم.
4.
در ترکیب مفاهیم و تصورات، به طور طبیعی، به گونه ای عمل می کنیم که
ازمفاهیم
و کلمات عام و کلی تر شروع
میکنیم
و به مفاهیم
جزئی تر
می رسیم
.
چگونه تعریف می کنیم؟
5. مجموعه
ی کلماتی که با هم ترکیب می کنیم
ونام
آن
را«معِرّف»می
گذاریم، باید
به
گونه ای باشد که به طور کامل هم هی افراد و مصادیق مجهول ما را دربر بگیرد، نه این
که فقط
بعضی از مصادیق مجهول را شامل شود. همچنین باید به گونه ای باشد که افراد
و مصادیق بی ارتباط
را
دربرنگیرد.یعنی
تعریف ما باید جامع و مانع
باشد.
شرایط یک تعریف درست عبارتند از:
1.روشن تر بودن معرِّف از معرَّف
٢. مرتبط بودن مفاهیم به کار رفته در تعریف (معِرّف) با معرَّف
3. استفاده از حداقل یک مفهوم درونی در تعریف
٤. استفاده از مفاهیم کلی تر و رسیدن به مفاهیم جزئی تر
5. مساوی
بودن معِرّف با معرَّف یا جامع و مانع بودن تعریف
چگونه تعریف می کنیم؟
آنچه
علم منطق در بخش تعریف
برعهده
دارد تبیین همان پنج قاعده
است؛ تعریف وتبیین
اشیاء هرگز
برعهده ی
خود منطق نیست و
اگرمنطق
دانان پای خود
را از قلمروعلم منطق فراترنهاده
و به تعریف انواع مفاهیم
پرداخته اند
، از باب آموزش بوده و برای
اینکار،ازعلوم
دیگر
مانندریاضیات
و طبیعیات و طب و نجوم کمک گرفته اند.
پایان